#Halo! Tu cyberbezpieczny Senior

W trosce o bezpieczeństwo seniorów Państwowy Instytut Badawczy NASK, wspólnie z Centralnym Biurem Zwalczania Cyberprzestępczości oraz Warszawskim Instytutem Bankowości, prowadzą kampanię edukacyjną „#Halo! Tu cyberbezpieczny Senior”.

Osoby starsze, które urodziły się i dorastały w czasach, kiedy nie było jeszcze powszechnego dostępu do internetu i smartfonów, często nie zdają sobie sprawy, jak łatwo mogą zostać zmanipulowanie przez cyberoszustów. Są przez to bardziej narażone na ataki związane z wyłudzaniem poufnych danych, a przede wszystkim kradzieżą pieniędzy – nawet oszczędności całego życia. Dlatego działania edukacyjne w zakresie cyberbezpieczeństwa realizowane w odpowiedni sposób i dostosowane specjalnie do tej grupy odbiorców są obecnie szczególnie potrzebne.   

Wartość strat finansowych poniesionych w 2022 roku na skutek przestępstw telefonicznych (m.in. metoda „na wnuczka” i „na urzędnika”) to ponad 141 milionów zł.  Wśród ofiar tego typu oszustw aż 3,5 tysiąca to osoby w wieku 65+[1].

Wspólna kampania NASK, CBZC i WIB

Kampania „#Halo! Tu cyberbezpieczny Senior” ma na celu podniesienie świadomości osób starszych na tematy związane z różnego rodzaju oszustwami internetowymi, w tym zwłaszcza z wyłudzaniem danych (tzw. phishing), podszywaniem się pod zaufane podmioty (tzw. spoofing), a także stosowanymi przez oszustów manipulacjami i socjotechniką. Realizatorzy kampanii szczególną uwagę zwracają na przestępstwa telefoniczne, takie jak metoda „na wnuczka” oraz liczne modyfikacje tego oszustwa.

Ważnym aspektem bezpieczeństwa seniorów jest zachęcanie ich do udziału w webinarach, warsztatach, a także spotkaniach stacjonarnych dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu organizowanych przez instytucje przyjazne seniorom. Jedno z takich spotkań – realizowanych bezpośrednio w ramach projektu „#Halo! Tu cyberbezpieczny Senior” – przeprowadzili w listopadzie eksperci NASK, we współpracy ze Stowarzyszeniem KLANZA z Poznania.

Seniorzy bardzo potrzebują takich spotkań, zwłaszcza tych stacjonarnych. Potrzebują bezpiecznej przestrzeni, w której mogą zadawać pytania oraz dzielić się swoimi obawami dotyczącymi przestępstw internetowych. Przestrzeni, w której wiedza ekspercka jest na wyciągnięcie ręki, a prowadzący rozumieją ich potrzeby i potrafią wytłumaczyć trudne zagadnienia w maksymalnie przystępny sposób  – wyjaśnia Beata Frankiewicz z funkcjonującego w strukturach NASK działu Budowania Świadomości Cyberbezpieczeństwa, koordynująca projekt „#Halo! Tu cyberbezpieczny Senior”.

Według raportu GUS Sytuacja osób starszych w Polsce w 2021 r. aż 34,5% osób w wieku 60–74 nigdy nie korzystało z internetu. Wśród przyczyn takiej sytuacji najczęściej wskazywane były brak potrzeby (27,4%) oraz brak odpowiednich umiejętności (23,1%)[2].  Dlatego tak ważna jest edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa właśnie wśród seniorów.   

Wydrukuj i przekaż osobom starszym – Twoim bliskim i znajomym

W ramach kampanii publikowany jest cykl artykułów i infografik skierowanych do seniorów, w których wyjaśniane są najpopularniejsze rodzaje cyberprzestępstw, a przede wszystkim skuteczne sposoby zapobiegania najważniejszym zagrożeniom cyfrowym.

Stworzona też została specjalna ulotka zawierająca najważniejsze informacje, ostrzegające zwłaszcza przed oszustwami telefonicznymi. Zgodnie z charakterem grupy docelowej kampanii, jest ona dystrybuowana m.in. w sposób tradycyjny – wydrukowana i rozdawana seniorom podczas wydarzeń edukacyjnych organizowanych przez NASK.

Przygotowaną ulotkę można również pobrać, wydrukować i wręczyć znajomym seniorom. To doskonała okazja i pretekst do porozmawiania z bliskimi na tematy związane z cyberbezpieczeństwem, a także wyjaśnienia im, jakie techniki stosują przestępcy, by wyłudzić ich pieniądze lub poufne dane. Cyberbezpieczeństwo seniorów to nasza wspólna odpowiedzialność.

Zachęcamy do śledzenia stron nask.pl i bezpiecznymiesiac.pl, a także związanych z nimi mediów społecznościowych. Można tam znaleźć nie tylko materiały skierowane do seniorów, ale przede wszystkim informacje o bieżących zagrożeniach oraz wydarzeniach związanych z cyberbezpieczeństwem.


[1] Dane statystyczne z Krajowego Systemu Informacyjnego Policji (KSIP).
 

[2] Sytuacja osób starszych w Polsce w 2021 r. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/4/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2021_r.pdf (dostęp: 14.12.23 r.)