Jak chronić się przed oszustami w internecie? – kolejna odsłona kampanii Ministerstwa Cyfryzacji i NASK

Startuje kolejna odsłona ogólnopolskiej kampanii edukacyjno-informacyjnej ostrzegającej przed cyberzagrożeniami, przygotowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji i Państwowy Instytut Badawczy NASK. „Fałszywe sklepy online, niebezpieczne załączniki, oszustwa z wykorzystaniem szybkich przelewów to cyberprzestępstwa, na które chcemy uczulić społeczeństwo. Edukacja w tym zakresie jest niesłychanie ważna. Nie dajmy się oszukać” – ostrzega minister cyfryzacji Janusz Cieszyński.

Nasza aktywność przeniosła się w ostatnim czasie w dużej mierze do internetu. Nie uszło to uwadze cyberoszustów, którzy próbują podejść internautów na różne sposoby, aby przejąć ich poufne dane czy zwyczajnie okraść.

Zespół CERT Polska, działający w NASK, zbiera zgłoszenia o incydentach w sieci, reaguje na nie i buduje świadomość Polaków w tym obszarze. Z najnowszego raportu wynika, że w 2022 r. odnotowano ponad 322 tys. zgłoszeń, co przełożyło się na prawie 40 tys. obsłużonych incydentów – to ponad 34-proc. wzrost w porównaniu do roku poprzedniego.

„Cyberprzestępcy są bardzo aktywni i musimy się liczyć z tym, że będą coraz bardziej pomysłowi. Dlatego tak istotna jest stała edukacja użytkowników internetu, zarówno w kwestii stosowania bezpiecznych haseł, jak i uważnego korzystania z sieci. Zachęcam do dzielenia się tą wiedzą z rodziną i przyjaciółmi, ponieważ każdy z nas może paść ofiarą takiego oszustwa” – podkreśla minister Cieszyński.

Cyberoszuści nie mają wakacji

Kampania, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej, ma formę 5-odcinkowego serialu. W każdym spocie przedstawione jest jedno cyberzagrożenie i kilka praktycznych wskazówek dla osób, które mogą napotkać podobną sytuację. Rozwinięcie podejmowanych tematów można znaleźć na stronie CERT Polska.

„Ta kampania to niezbędny element naszej pracy, w której uczymy internautów identyfikacji i dobrych praktyk w obliczu licznych zagrożeń cyberbezpieczeństwa. Skupiamy się w niej na przedstawieniu schematów, które cały czas są powtarzane przez przestępców, i które mogą pojawić się w przestrzeni naszych internetowych aktywności” – podkreśla Sebastian Kondraszuk, szef CERT Polska w NASK.

Szybkie przelewy i fałszywe sklepy

„Kupiłaby pani coś markowego na bazarku 85% taniej?” – pyta sąsiadkę w spocie jeden z bohaterów. Takie okazje są niewątpliwie bardzo kuszące, dlatego jednym z częstych sposobów na oszukanie użytkowników sieci jest tworzenie fałszywych sklepów internetowych.

W tym przypadku przestępcom chodzi o szybkie zainkasowanie płatności – wcale nie zamierzają wysłać klientowi zamówionego towaru. Charakterystyczne dla tego typu sklepów jest to, że płatność można zrealizować jedynie przelewem banko­wym. W takim przypadku odzyskanie pieniędzy jest trudniejsze niż przy płatności kartą.

Inny ze spotów ostrzega przed oszustwami wykorzystującymi szybkie przelewy. Przestępcy są w stanie przejąć konto naszego znajomego w portalu społecznościowym i – prosząc o pilne przesłanie pieniędzy – wyłudzić od nas dane oraz środki finansowe. Dlatego w spocie pojawia się przypomnienie, aby nie działać pochopnie, sprawdzić wiarygodność linków w otrzymanych wiadomościach oraz upewnić się, czy prośba od znajomego jest prawdziwa.

NASK i Ministerstwo Cyfryzacji współpracują, dbając o cyberbezpieczeństwo Polaków. Kampanie społeczne podnoszące świadomość użytkowników sieci mają zwracać uwagę na najczęstsze zagrożenia ze strony cyberprzestępców.

W celu zwalczania stron, które służą do wy­łudzania pieniędzy, CERT Polska od ponad trzech lat prowadzi listę ostrzeżeń przed niebezpiecznymi stronami. Tylko w 2022 r. zostały na niej umieszczone 43 283 domeny, co przyczyniło się do zablokowania blisko 21 milionów prób wejścia na strony, które wyłudzają dane dostępowe do kont bankowych, dane osobowe i hasła serwisów społecznościowych. Każda z tych milionów prób mogła się skończyć bardzo dotkliwą, wymierną krzywdą konkretnego użytkownika polskiego internetu.

Nie należy sądzić, że w okresie letnim aktywność cyberprzestępców spada. Wręcz przeciwnie – próbują oni wykorzystać naszą uśpioną przez letni wypoczynek czujność i nadal prowadzą ataki. Jak nie dać się nabrać internetowym oszustom? Dodatkowe informacje na temat cyberhigieny w wakacje i nie tylko można znaleźć w najnowszym poradniku opracowanym przez NASK „Cyberbezpieczne wakacje 2023”. W ostatnich dniach ruszył też cykl #CyberParawan, w którym CERT Polska przypomina w mediach społecznościowych podstawowe zasady cyberbezpieczeństwa.

Chcesz zgłosić incydent bezpieczeństwa w sieci?

Podejrzane SMS-y, strony lub wiadomości mailowe: